Podatek od darowizny
Darowizna to jeden z rodzajów umowy nazwanej w prawie cywilnym. Darczyńca kosztem własnego majątku przysparza korzyści obdarowanemu. Co do zasady osoby fizyczne otrzymujące darowiznę są zobligowane do uiszczenia podatku od spadku i darowizn – podstawa opodatkowania ustalana jest na podstawie stosownych dokumentów jakie podatnik składa w urzędzie skarbowym. W polskim prawie przewidziane zostały okoliczności, kiedy podatnik może zostać zwolniony z obowiązku płacenia powyższego podatku. Jest to uzależnione od spełnienia kilku warunków.
Obowiązek podatkowy a najbliższa rodzina darczyńcy
Obowiązek podatkowy nie dotyczy najbliższej rodziny darczyńcy – czyli małżonka, zstępnych (dzieci, wnuków oraz prawnuków), wstępnych (rodziców oraz dziadków), pasierbów, rodzeństwa, macochy i ojczyma. Konieczne jest jednak to, aby do urzędu skarbowego wystosować zgłoszenie o nabyciu majątku w drodze spadku. Każdy ze spadkobierców musi to zrobić we własnym zakresie (nie ma możliwości złożenia zbiorowego zgłoszenia). Jest na to 6 miesięcy, licząc od dnia, w którym akt poświadczenia dziedziczenia został zarejestrowany przez notariusza bądź uprawomocniło się postanowienie sądu o nabyciu spadku. Terminu tego trzeba przestrzegać, gdyż w przeciwnym razie powstaje obowiązek podatkowy – wyjątek stanowi jedynie taka sytuacja, kiedy informacja dotycząca nabycia praw majątkowych bądź własności rzeczy dotarła do spadkobiercy po upływie 6 miesięcy. Oczywiście, wówczas również należy dokonać stosownego zgłoszenia do urzędu skarbowego (w terminie do 6 miesięcy). Członkowie najbliższej rodziny nie muszą składać zgłoszeń, jeśli rynkowa wartość majątku nie przekracza 9637 zł (obowiązuje przy tym zasada kumulacji wartości majątku jaki został nabyty od tej samej osoby w ostatnim czasie i w okresie poprzednich 5 lat).
Wartość nabytego majątku
Opodatkowaniu nie podlega nabycie majątku, którego wartość nie przekracza kwoty wolnej od podatku. Dla I grupy podatkowej (rodzice, zstępni, wstępni, rodzeństwo, macocha, ojczym, pasierb, teściowie, synowa, zięć) wynosi ona 9637 zł, dla II grupy podatkowej (zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych) – 7276 zł i dla III grupy podatkowej (inni nabywcy) – 4902 zł. Jeśli kwota wolna od podatku zostanie przekroczona, trzeba w przeciągu miesiąca (liczonego od dnia otrzymania przez podatnika darowizny) złożyć w urzędzie skarbowym formularz SD-3 wraz z wymaganymi dokumentami, na podstawie których fiskus ustala podstawę opodatkowania. Na uregulowanie podatku przysługuje podatnikowi 14 dni od dnia, w którym otrzymał decyzję o ustaleniu wysokości zobowiązania podatkowego. Jeżeli powyższe wartości zostały przekroczone, a zawarto umowę notarialną, podatek od spadków i darowizn pobierany jest przez notariusza. Przedsiębiorcy często zadają pytanie czy darowizna obniża podatek dochodowy. Jest to możliwe jedynie w określonych sytuacjach – ważne jest m. in. to komu darowizna została przekazana i na jakich zasadach opodatkowany jest przedsiębiorca.