Czy odsetki ustawowe są przychodem?
Otrzymanie kredytu wiąże się przede wszystkim ze spełnieniem określonych wymagań. Ponadto niezbędne jest zawarcie umowy z bankiem, w której zawarte są szczegółowe zasady dotyczące spłaty zobowiązania i innych wiążących się z tym aspektów. Zdarzają się sytuacje, że bank umarza klientowi spłatę kredytu lub odsetek. W takich okolicznościach rodzi się pytanie o to czy w związku z tym powstaje obowiązek w podatku dochodowym?
Umorzenie kredytu
Podobnie jak w przypadku tego czy odsetki od lokaty należy uznać za przychód, tak samo i powyższa kwestia nasuwa różnego rodzaju wątpliwości. W obowiązujących w naszym kraju przepisach wskazane są tzw. „inne źródła” przychodu – występują one zawsze wtedy, podatnik osiągnął realne korzyści majątkowe. O przysporzeniu majątkowym można mówić wówczas, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu – w całości albo częściowo. Dla podatnika jest to podlegający opodatkowaniu przychód. Z odsetkami sprawa przedstawia się natomiast inaczej, jest bardziej skomplikowana. Zacząć należy od tego, że w trakcie obowiązywania umowy bank ma prawo do zmiany wysokości odsetek (swoboda kształtowania umów kredytowych), co nie pociąga za sobą obowiązku podatkowego dla dłużnika.
Umorzenie odsetek
Odsetki, które są naliczane przez bank w przypadku nie dotrzymywania terminów płatności przez kredytobiorcę trzeba pod kątem podatkowym rozpatrywać w kontekście warunków umowy – chodzi o sposób w jaki są naliczane. Jeśli bank posiada jednostronne prawo do naliczania tychże odsetek i odstąpił od ich naliczania, nie jest to dla dłużnika przysporzeniem generującym obowiązek podatkowy. Podobnie jest w sytuacji, kiedy bank odstępuje od egzekwowania odsetek należnych. Jeżeli zaś wierzyciel zdecyduje się na to, aby „darować” kredytobiorcy odsetki (tak skapitalizowane, jak i wymagalne), które nie zostały przez niego zapłacone i których termin płatności minął, wtedy po stronie dłużnika powstaje dochód – a ten jest opodatkowany (mowa w tym miejscu o kredytobiorcach będących osobami fizycznymi, które nie prowadzą działalności).