Zakazane klauzule w umowie o pracę
Łamanie praw pracowniczych nie jest w naszym kraju niestety rzadkością. Przejawia się to m. in. w sposobie konstruowania umów o pracę, gdzie niejednokrotnie można znaleźć zapisy, które nie są dozwolone przez prawo. Każda osoba podpisująca taki dokument powinna najpierw bardzo dokładnie się zapoznać z jego treścią, aby mieć pewność, że nie ma w nim żadnych niedozwolonych klauzul. Pracodawcy także powinni być na te kwestie wyczuleni – naruszanie przepisów pociąga za sobą konsekwencje.
Wypowiedzenie umowy i wynagrodzenie
Klauzul w umowach o pracę, których ważność można zakwestionować jest sporo. Dotyczą one np. sprawy jaką jest wypowiedzenie umowy o pracę. Nie wolno w umowach zamieszczać zapisu, na podstawie którego pracownik zostaje obciążony karą finansową za złożenie wypowiedzenia. Prawo do rozwiązania umowy przysługuje każdej ze stron i jeśli zrobione zostało to zgodnie z prawem, powyższe żądania są bezpodstawne. Nie ma również opcji, by umowa o pracę została rozwiązana za porozumieniem stron w trybie natychmiastowym – taki zapis nie może się w niej znaleźć. Pracownicy powinni być także wyczuleni na zapisy odnoszące się wynagrodzenia. Klauzule mówiące o tym, że podczas przestoju w firmie pracownik nie otrzyma wynagrodzenia lub pozwalające na dokonywanie potrąceń z pensji bez wiedzy i zgody pracownika są zakazane, podobnie jak i zapis o zrzeczeniu się przez pracownika wynagrodzenia (nie można ani się zrzec wynagrodzenia, ani przenieść go na inną osobę).
Inne przykłady
Zdarza się, że w umowach o pracę znajduje się zapis, iż pracodawcy przysługuje prawo do obniżenia pracownikowi wymiaru czasu pracy w okresie urlopu wychowawczego – zapis ten nie ma mocy prawnej. Identycznie jest w sytuacji, kiedy już w umowie zaplanowane zostają godziny nadliczbowe. Często pojawiają się też problemy z umowami na czas określony. Czasowe limity trwania umowy nie są uregulowane przepisami, w związku z czym niektórzy pracodawcy oferują umowy na długi czas, np. na 10 czy więcej lat. Zapis ten nie jest zgodny ze społeczną funkcją pełnioną przez umowę na czas określony, uznaje się go za nieważny.