Umowy śmieciowe dla oszczędności
Pracodawcy mogą zatrudniać pracowników na podstawie umów o pracę albo umów cywilnoprawnych. Bardzo często wybierana jest w ostatnich latach ta druga opcja zatrudnienia, przynosząca wiele oszczędności przedsiębiorcom. Mogą oni bowiem w sposób dowolny kształtować wynagrodzenia pracowników na umowach zlecenie czy umowach o dzieło, nie martwiąc się o pensję minimalną ustalaną odgórnie przez polski rząd.
Stawki za godzinę pracy na umowie śmieciowej w Polsce mogą być drastycznie niskie – nawet 2-3 zł brutto za godzinę. Głodowe godzinówki za pracę są spotykane w różnych branżach działalności – przy pracy w sklepach, w agencjach ochrony, czy też przy pracy wykonywanej na linii produkcyjnej w fabrykach.
Przy zatrudnieniu na etacie nie można zarobić miesięcznie mniej niż 1600 zł brutto. Przy zatrudnieniu na umowie cywilnoprawnej, przepisy Kodeksu pracy, w tym te o minimalnym wynagrodzeniu, nie znajdują zastosowania.
Organizacje skupiające wokół siebie związki zawodowe mówią o konieczności wprowadzenia minimalnej stawki za godzinę pracy na umowę – zlecenie, oskładkowaniu umów cywilnoprawnych i ograniczeniu zastosowania umów śmieciowych. Jeśli od umów zlecenie i o dzieło pracodawcy musieliby płacić takie same składki na ZUS jak od umów o pracę, ich liczba prawdopodobnie by się zmniejszyła. Obecnie to oszczędności wynikające z takiego zatrudnienia coraz częściej powodują, że pracodawcy się do niego skłaniają. Wielu z nich jest bezkarnych i w sposób dowolny wynagradza za pracę pracowników, znacznie poniżej pensji minimalnej wynoszącej obecnie 1600 zł brutto.